Liệu việc các nguyên thủ nuôi các giống chó thân thiện, quấn người và đăng ảnh chó cưng lên mạng xã hội xuất phát từ lòng yêu thương động vật thực sự, hay đó chỉ là một chiến lược chạy đua số phiếu và "gặt hái" cảm tình?
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron là một nguyên thủ vừa đại diện cho sự truyền thống lẫn sự cách tân, một phần là nhờ vào hình ảnh chú chó cưng Nemo của ông - thuộc giống Labrador lai màu đen và được nhận nuôi từ trại cứu hộ thay vì một dòng chó thuần chủng "danh giá" (1). Tương tự như Điện Élysée tại Paris, Nhà Trắng tại Washington, D.C. cũng đã nhận nuôi chú chó từ trại cứu hộ, vào khoảng thời điểm mà Tổng thống Joe Biden lên nhậm chức. Quyết định này giúp ông có thêm nhiều người ủng hộ (2).
Việc người nổi tiếng hay các chính khách nuôi thú cưng không phải là điều xa lạ, nhưng sự phổ biến của các tài khoản "triệu followers" của những nhân vật chó cưng của các chính khách dạo gần đây đã cho thấy có một "chiến thuật" trong chiến lược tranh cử.
Liệu các chính trị gia có đang xem thú cưng như một chiến lược vận động hành lang và quảng bá thương hiệu cá nhân hay không?
Puppaganda: Chiến lược tuyên truyền dùng chó cưng
Nhiều chính khách thường đăng tải ảnh thân mật của mình và chó cưng trên Instagram và Twitter (vừa đổi tên thàng mạng xã hội X). Việc này được lòng rất nhiều người ủng hộ, nhất là những người trong các hội yêu chó nói riêng và bảo vệ động vật nói chung.
Một nghiên cứu được thực hiện với sự phối hợp của các nghiên cứu sinh ở đại học Miami và Purdue đang tập trung phân tích về chó như một chiến lược quảng bá và gây dựng thương hiệu cho các chính khách, cũng như cách sử dụng hình ảnh chó cưng trên các phương tiện truyền thông để tác động đến nhận thức của người bỏ phiếu (3).
Jennifer Hoewe, Giáo sư thỉnh giảng môn giao tiếp tại Purdue, đã nhận thấy một hiện tượng là nhiều người dân Hoa Kỳ tỏ ra vui sướng khi hay tin Nhà Trắng sẽ đón nhận hai thành viên hoàng gia "bốn chân" khi Joe Biden lên nhậm chức hồi 2021, tròn bốn năm Nhà Trắng vắng bóng loài vật này trong nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Donald Trump.
Trong khi nhiều người tạo kênh trên mạng xã hội cho thú cưng vì sở thích cá nhân, hoặc để... "khoe" hình ảnh với các "boss", thì các chính khách lại không nghĩ vậy. Hiện tại, trang X dành riêng cho Champ và Major – hai chú chó cưng của Tổng thống Biden, có hơn 100.000 lượt theo dõi.
Cùng chung xu thế đó, nhiều chính khách và thành viên hoàng gia bắt đầu đăng ảnh chó mèo cưng của mình lên mạng xã hội và thu về không ít cảm tình. Chẳng hạn, bức ảnh trên Instagram về chú chó Bailey giống "golden retriever" của Elizabeth Warren – Thượng Nghị sĩ bang Massachusetts – đã nhận được gần 40.000 lượt thích.
Lý do chúng ta dành thiện cảm cho những người yêu chó
“Việc [xem ảnh chó cưng của các chính khách trên MXH] này là để tìm hiểu và cảm nhận con người thật sự của những chính trị gia — mà không phải dưới tư cách là chính trị gia. Mục tiêu là để thu hẹp khoảng cách giữa chính trị gia và cử tri" - theo phát biểu của Phillip Arceneaux, thành viên nhóm nghiên cứu tại Đại học Miami.
Một trong những câu hỏi nghiên cứu quan trọng của nhóm này là liệu các cử tri có liên hệ đặc điểm của chó cưng với chính trị gia hay không. Nghiên cứu này cũng xem xét liệu việc đăng ảnh chó cưng lên mạng có thể thúc đẩy thiện cảm cá nhân và mối quan hệ "cận xã hội" (parasocial) mạnh mẽ hơn giữa chính trị gia và cử tri hay không.
Mối quan hệ cận xã hội thường là mối quan hệ một chiều giữa khán giả và một cá nhân trên các phương tiện thông tin đại chúng. Càng biết nhiều về một người, khán giả càng cảm thấy gắn kết và gần gũi hơn với người đó hơn. Tuy nhiên, mối quan hệ này chỉ mang tính phiến diện, vì người hâm mộ có thể biết mọi thứ về thần tượng yêu thích của họ, nhưng thần tượng lại không biết về sự tồn tại của người hâm mộ kia.
Đặc quyền chính trị của người nuôi chó
Công chúng dễ dàng tập trung vào sự đáng yêu của các chú chó thay vì vào hành vi hay động thái của chính khách. Cách đối xử với vật nuôi dường như là một tiêu chí để cử tri đánh giá và lựa chọn chính khách. Theo Current Affairs, có nhiều bài báo trên New York Times về thú cưng của Joe Biden hơn là về hành động bỏ phiếu trong Chiến tranh Iraq thuộc chính sách đối ngoại của ông (4).
Ngược lại, ngược đãi động vật cũng có thể tạo ra tiếng xấu cho các chính trị gia. Bài học từ vụ chính trị gia Hoa Kỳ là Mitt Romney bị tấn công công khai trong cả hai lần tranh cử tổng thống vẫn còn đó (5). Nguyên nhân ban đầu là vì một sự cố xảy ra vào năm 1983, khi ông đặt chú chó Seamus giống Setter Ailen trong lồng buộc trên nóc ô tô và lái xe suốt 12 giờ đồng hồ. Kết quả là chú chó bị tiêu chảy khủng khiếp, tràn xuống thành xe và việc này đã làm dấy lên sự phẫn nộ trong công chúng suốt nhiều năm liền.
Sau đây là danh sách tổng hợp một số chú chó "có chức sắc" của các chính khách nổi tiếng.
Vladimir Putin và Yume
Putin đã nhận nuôi chú chó Nhật giống Akita tên là Yume. Đây là món quà từ chính phủ Nhật Bản tặng Putin trong lần ông công du sang xứ sở Mặt trời mọc, như một món quà cảm ơn sự trợ giúp của Nga trong việc khắc phục hậu quả động đất và sống thần ở Nhật hồi 2011.
Tổng thống Vladimir Putin vốn nổi tiếng là một người yêu chó, đội ngũ của ông cũng biết cách tận dụng điều này và thường dùng hình ảnh vật nuôi để làm truyền thông. Đằng sau gương mặt nghiêm nghị và sự cứng rắn của vị Tổng thống Nga là một người "cha già nhẹ nhàng" của những chú chó nhỏ. Nét mặt Putin bên cạnh Yume lúc nào cũng trông có vẻ giãn ra. Cho tới tận bây giờ, cả hai vẫn đang "tiêu tốn" không ít bút mực của cánh nhà báo trên toàn thế giới vì những khoảnh khắc đáng yêu cùng nhau.
Ngoài ra, đối với Tổng thống Nga, chó cũng là một công cụ kiểm soát quyền lực. Trong hình, Cựu Thử tướng Đức Angela Dorothea Merkel "đang cố giữ bình tĩnh" trước chú chó Koni giống black lab của Putin, vì bà từng bị loài vật bốn chân này "ngoạm" vào năm 1995 (6).
Chú chó "mặt hề" Lennu và Tổng thống Phần Lan
Tổng thống Phần Lan Sauli Niinistö và phu nhân Jenni Haukio có một chú chó sục Boston tên là Lennu. Chú chó mặt hề này đã tạo nên cơn sốt trên mạng xã hội và bước lên tầm cỡ "ngôi sao nổi tiếng quốc tế" vào đầu năm 2017, sau khi cây bút Kelly Weill của Daily Beast tweet những bức ảnh vui nhộn này của Lennu và Niinistö trong lần xuất hiện trước công chúng.
Theo tờ Mashable, Lennu không được "đào tạo về mặt truyền thông" đầy đủ, dẫn đến việc Lennu luôn tạo ra những trò hề trước máy quay của phóng viên - như tấm ảnh đánh hơi một con cá trong buổi lễ truyền thống của Phần Lan - hầu như luôn chiếm spotlight của mọi chương trình mà Lennu tham gia.
Bo và Sunny Obama - Hai thành viên thường trực của gia đình Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama trong các buổi yến tiệc
Bậc thầy truyền thông trong việc sử dụng thú cưng để lấy lòng công chúng là Cựu Tổng thống Barack Obama. Hình ảnh nhà lãnh đạo uy quyền đang chơi đùa cùng các chú chó trong sân vườn làm công chúng cảm thấy gần gũi hơn và đồng cảm rằng vị lãnh đạo quốc gia cũng giống như bao "con sen" bình thường khi ở cạnh các "boss" thú cưng.
Sunny và Bo Obama thậm chí còn được mang họ của vị Cựu Tổng thống Hoa Kỳ này. Bộ đôi lông xù này luôn xuất hiện cùng gia đình Obama trong văn phòng làm việc, khuôn viên Nhà Trắng và nhất là trong không gian những buổi yến tiệc, thương thảo với chính khách.
Emanuel Macron và Nemo
Chú chó đen Nemo (lai giữa hai giống labrador-griffon) của Tổng thống Macron là Đệ Nhất Khuyển đầu tiên trong lịch sử các nhiệm kỳ Tổng thống Pháp, đến từ trại cứu hộ chó. Đệ nhất phu nhân Pháp, Brigitte Macron, được cho là đã mua chú chó này với giá 300 USD (khoảng hơn 7 triệu đồng).
Emmanuel Macron rất hâm mộ dòng truyện khoa học viễn tưởng, nhất là của tác giả Jules Verre. Nemo được đặt tên dựa trên nhân vật chính trong tiểu thuyết Hai vạn dặm dưới đáy biển của Jules Verre. Chú chó Nemo thường xuất hiện để chào đón các quan chức nước ngoài và vui đùa cùng họ trong khuôn viên Điện Élysée.
Tổng thống Ireland và Misneach
Chú chó giống núi Bern tên là Misneach chẳng quan tâm lắm tới việc "cha" mình là Tổng thống Ireland. Bằng chứng nằm trong những hình ảnh viral vào năm 2021, cho thấy rằng mặc kệ Tổng thống Michael D. Higgins đang tập trung phát biểu, Misneach cứ tiến lại gần và chiếm lấy sự chú ý.
Hoàng gia Anh và lịch sử lâu đời gắn liền với chó cưng
Những chú chó corgi đã trở thành một phần trong cuộc đời của cố Nữ hoàng Elizabeth II. "Bầy corgi hoàng gia" bắt đầu tề tựu kể từ sinh nhật lần thứ 18 của cố Nữ hoàng, khi bà được cha, Vua George VI, tặng một chú chó corgi Pembroke Welsh tên là Susan.
Nữ hoàng Elizabeth II yêu thích giống chó này, bắt đầu khi bà yêu thích chú chó corgi thuộc sở hữu của các con của Hầu tước xứ Bath vào năm 1933. Trong ảnh là Hoàng tử Charles và Công chúa Anne tạo dáng với chú chó corgi trên bãi biển Holkham, Norfolk vào năm 1957.
Cố Nữ hoàng và chú chó corgi của bà đã gây bão vào năm 2012 khi xuất hiện trong clip James Bond cùng với nam diễn viên Daniel Craig trong ngày mở màn Thế vận hội Mùa hè 2012 ở London.
Trong một video giễu nhại (spoof video), bộ ba corgi Monty, Holly và Willow (chú chó mới qua đời gần đây) chạy nước kiệu bên cạnh Nữ hoàng, trong lúc Monty hướng dẫn Craig tham quan Điện Buckingham.
Comments