Lựa chọn giữa thức ăn công nghiệp và thực phẩm nhà nấu luôn là đề tài thu hút nhiều quan tâm trong giới yêu động vật.
Nghiên cứu động vật học cho thấy rằng mèo hoang (feral cats) - loài mèo lớn lên trong hoang dã - duy trì chế độ dinh dưỡng bao gồm 52% protein, 46% béo và chỉ khoảng 2% tinh bột từ thực phẩm mà chúng tìm thấy (1). Vì vậy, động vật họ mèo luôn được liệt kê vào nhóm động vật ăn thuần thịt (obligate carnivore).
Tuy nhiên, khác với mèo hoang, mèo nuôi làm thú cưng có chế độ dinh dưỡng là 52% protein, 36% béo, và 12% tinh bột từ thực phẩm mà con người cho ăn (2). Trước khi ngành công nghiệp thức ăn thú cưng phát triển, các gia đình nuôi mèo không phải lúc nào cũng có đủ thịt cho chúng ăn. Thế nên, mèo nhà được cho ăn tất cả những gì còn sót lại từ bữa ăn của chủ.
Vì có sẵn thức ăn, mèo nhà không còn nhu cầu săn bắt để ăn. Do đó, hệ tiêu hóa của chúng cũng khác mèo hoang. Chúng sẽ ít gặp các bệnh về tiêu hóa và ký sinh trùng có hại cho sức khỏe.
Cũng nhờ nền công nghiệp thức ăn thú cưng phát triển mà tuổi thọ của mèo nhà cao hơn mèo hoang gấp 3 lần. Nghiên cứu về mèo hoang cho thấy tuổi thọ của chúng đạt mức trung bình là 4,7 năm, trong khi đó mèo nhà sử dụng thức ăn công nghiệp có tuổi thọ trung bình là 14 năm (1).
Hiển nhiên là có lợi ích rõ ràng, nhưng vì sao lại có bất đồng quan điểm giữa việc sử dụng thức ăn công nghiệp và thức ăn tự nhiên cho mèo?
Với thức ăn công nghiệp, bất kể là thực phẩm khô hay thực phẩm ướt, thực phẩm chiên hay hầm, sau khi chế biến, thức ăn sẽ đi qua những công đoạn xử lý giúp kéo dài hạn sử dụng của sản phẩm. Bạn có thể tìm thấy danh sách chất bảo quản, chất điều vị, chất ổn định,... được liệt kê trên nhãn hiệu sản phẩm. Vì thế, không ít người yêu động vật chuyển qua trường phái tự nấu ăn cho thú cưng.
Nhóm người này có thể lập luận rằng để làm ra thực phẩm công nghiệp, công thức nấu ăn luôn bắt đầu với thực phẩm tự nhiên. Vì vậy, cho mèo ăn thực phẩm tự nhiên cũng không hoàn toàn sai nếu bạn biết rõ mèo cần ăn gì.
Hiện nay, chưa có nghiên cứu nào so sánh được phương pháp nào tốt hơn. Bạn có thể lựa chọn tự nấu ăn cho mèo nếu đã tìm hiểu rõ về dinh dưỡng mèo cần và có khả năng cung cấp cho chúng chế độ dinh dưỡng nhất quán như thức ăn công nghiệp. Chúng tôi hiểu cái khó này, vì vậy bài viết sẽ cung cấp đầy đủ thông tin giúp bạn chuẩn bị bữa ăn "chuẩn cho mèo."
Chọn loại thịt cho mèo
Nghiên cứu về mèo hoang cho thấy chúng săn bắt những con mồi như chuột, sóc, thỏ, chim, cá, và động vật lưỡng cư (1). Các loại thịt đều là thịt trắng và thịt hồng, vì vậy khi chọn thịt, bạn nên mua thịt gà, thịt heo, vịt, cá, ếch, và các loại chim có thể tìm được.
Cần cho mèo ăn bao nhiêu thịt là đủ?
Dữ liệu từ National Research Council của Hoa Kỳ cho thấy mèo trưởng thành (trên 1 tuổi) sẽ cần tiêu thụ 12gr protein và 5,4gr mỡ hàng ngày (3), tương đương với 50gr thịt đùi gà có da. Mèo con dưới 1 tuổi sẽ cần 13,5gr protein và 5,4gr mỡ, tương đương với 56gr thịt đùi gà có da (3).
Tuy nhiên, nghiên cứu mèo hoang cho thấy chúng tiêu thụ 35,4gr protein và 12,9gr mỡ hàng ngày, tương đương với 147gr thịt đùi gà có da, và gần gấp 3 lần so với khuyến cáo của NRC (1).
Sự khác biệt giữa các con số trên xuất phát từ hành vi của mèo. Mèo nhà ít vận động vì không phải đi săn, chăm sóc đàn con, bảo vệ lãnh thổ,... Mèo hoang phải ăn nhiều hơn vì chúng cần thực hiện tất cả mọi hoạt động vừa nêu để sinh tồn.
Chúng ta nên tham khảo con số của National Research Council. Một công thức đơn giản để ước tính lượng protein cần thiết cho mèo là 4,4gr protein cho 1kg trọng lượng cơ thể mèo.
Vi chất và khoáng chất quan trọng cho sức khỏe của mèo bao gồm canxi, phosphor, kali, natri, magne, sắt, đồng, và kẽm có thể đến từ nội tạng gia súc gia cầm, như tim, gan, và cật.
Canxi là một trong những khoáng chất quan trọng khó tìm nhất cho mèo nhà vì đại đa số thực phẩm tìm thấy trong siêu thị đều có xương quá lớn để mèo có thể ăn trọn. Trong thiên nhiên, động vật họ mèo thường nuốt chửng những miếng xương nhỏ nhằm bổ sung canxi cho cơ thể. Vì thế, nếu có thể, bạn nên nấu những món hầm nhừ xương gà, xương cá nhỏ như cá mòi, cá ngân, cá kèo, cá bống,... và xương chim cút cho mèo ăn.
Mèo không cần ăn nhiều tinh bột
Nghiên cứu động vật học cho thấy khi được chọn ăn nhiều protein, mèo sẽ chỉ ăn 134 kilojoules tinh bột, tương đương với 24gr cơm trắng hàng ngày. Nếu không có đủ protein, chúng sẽ ăn nhiều tinh bột hơn, tuy nhiên sẽ chỉ ăn tối đa 300 kilojoules tinh bột, tương đương với 63gr cơm trắng hàng ngày (2).
Tóm lại để nấu ăn cho mèo bạn cần làm những việc sau:
Hầm nhừ thịt còn xương (trong nồi áp suất sẽ thuận tiện hơn nếu nhà nuôi nhiều mèo).
Thịt còn xương có thể là thịt gà, thịt vịt, chim cút, ếch, cá mòi, cá ngân, cá bạc má, cá bống, cá kèo, cá cơm, cá rô đồng.
Cho mèo ăn từ 50 - 70gr thịt (còn xương đã được hầm nhừ) hàng ngày.
Cho mèo ăn 20gr nội tạng gia súc gia cầm hàng ngày.
Cho mèo ăn ít cơm, từ 20 đến 30gr mỗi ngày.
Phần ăn của mèo nên tách biệt thịt, nội tạng và cơm thay vì trộn lẫn để mèo tự điều phối dinh dưỡng cho cơ thể.
Không sử dụng muối, đường, và gia vị thường dùng trong ẩm thực.
Comments