Có nhiều yếu tố đóng vai trò quyết định đến việc mèo sẽ sống bao lâu, như: giống mèo, môi trường sống, chăm sóc thú y,... Tuy nhiên, hai yếu tố cần quan tâm hơn hết để duy trì tuổi thọ mèo là dinh dưỡng và lối sống.
Tuổi thọ của mèo nhà
Tuổi thọ trung bình của mèo khoảng 15 năm, nhiều hơn hầu hết các loài chó hiện nay (1). Một số giống mèo sẽ sống lâu hơn những giống mèo khác. Mèo Manx sống từ 8 đến 14 năm, mèo Ba Tư sống từ 10 đến 17 năm nhưng mèo Nga mắt xanh và mèo Mỹ lông ngắn sẽ sống từ 15 đến 20 năm.
Theo Hiệp hội các bác sĩ chuyên khoa mèo Hoa Kỳ (AAFP) và Hiệp hội Động vật Hoa Kỳ (AAHA), cách so sánh tuổi mèo so với tuổi con người là (2):
Năm đầu tiên của mèo bằng 15 năm của con người
Năm thứ hai của mèo bằng 9 năm của con người
Mỗi năm sau đó của mèo bằng khoảng 4 năm của con người
Điều đó tương tự:
Mèo 1 tháng: 1 năm của con người
Mèo 12 tháng: 15 năm của con người
Mèo 2 năm: 24 năm của con người
Mèo 3 năm: 28 năm của con người
Mèo 4 năm: 32 năm của con người
Mèo 20 năm: 96 năm của con người
Mèo hoang dã có xu hướng sống ngắn hơn nhiều so với những con mèo đã được thuần hóa và ở trong nhà, chỉ từ 2 đến 5 năm. Lý do là vì những chú mèo hoang dã phải đối mặt với nhiều mối nguy hiểm có khả năng đe dọa tính mạng như ký sinh trùng (bọ chét, bọ ve,...), chất độc (thuốc trừ sâu, phân bón,...), cây độc như hoa loa kèn đến tai nạn do ô tô và xe tải,... Chúng cũng có nguy cơ bị bắt trộm, phải đối mặt với động vật hoang dã và tự tìm kiếm thức ăn để sinh tồn. Mèo ở bên ngoài càng lâu thì nguy cơ bị thương hoặc mắc bệnh từ môi trường đó càng lớn.
Vai trò của dinh dưỡng đối với tuổi thọ mèo
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kéo dài tuổi thọ của mèo. Một chế độ ăn đầy đủ và hợp lý sẽ giúp mèo phát triển khỏe mạnh hơn và ít gặp bệnh tật hơn.
Mèo được xếp vào nhóm động vật ăn thịt bắt buộc. Điều này có nghĩa là chúng cần nạp lượng lớn protein có nguồn gốc từ động vật do sở hữu hệ thống tiêu hóa độc đáo. Mèo trưởng thành nên hấp thu ít nhất 5,5g/kg protein mỗi ngày. Nếu mèo nặng hơn 3,5kg, bạn nên bổ sung tối thiểu 20g protein mỗi ngày cho nó.
Các axit amin thiết yếu như taurine, methionine và cystine rất quan trọng để đảm bảo một chế độ dinh dưỡng đầy đủ. Điển hình như taurine, một loại axit amin hỗ trợ cho tim, thị lực và hệ thống miễn dịch của mèo, nếu không có chúng, cùng các vitamin và lượng protein thích hợp, sức khỏe và tuổi thọ của mèo sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều (3).
Mèo trưởng thành không thể tiêu hóa nhiều carbohydrate hoặc lactose, đây là những thành phần không cần thiết trong thức ăn của mèo. Carbohydrate thậm chí có thể làm giảm lượng protein được tiêu hóa và gây ra các vấn đề tiêu hóa cho mèo, dẫn đến việc khó chịu ở dạ dày và ruột.
Bạn có thể tìm hiểu chi tiết về chế độ dinh dưỡng của mèo tại đây.
Khi chọn thức ăn cho mèo, bạn cũng nên tính đến các vấn đề y tế liên quan như bệnh tật. Nhiều loại thức ăn cao cấp dành cho vật nuôi có chứa nhiều omega 3 và 6, hoặc glucosamine và chondroitin, giúp mèo chống lại bệnh viêm khớp. Trong trường hợp mèo có bệnh lý về thận, bác sĩ thú y có thể sẽ đề xuất một chế độ ăn ít protein hơn để giảm sự tích tụ độc tố có hại và làm chậm sự tiến triển của bệnh.
Tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y và tự nghiên cứu khi chọn lọc nguồn thực phẩm sẽ giúp mèo phát triển bền vững. Học cách đọc bảng thông tin thành phần trên sản phẩm là một kỹ năng tuyệt vời để bạn hiểu hơn về các chất dinh dưỡng và thành phần trong mỗi loại thực phẩm.
Chế độ ăn uống lành mạnh và cân nặng hợp lý thường đi đôi với nhau. Quản lý tốt cân nặng của mèo là rất quan trọng vì điều này liên quan đến các vấn đề y tế khác (4). Cho mèo ăn với khối lượng thức ăn phù hợp để tránh thừa cân sẽ giúp ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe liên quan đến cân nặng như viêm khớp và tiểu đường, từ đó giúp chúng tăng tuổi thọ.
Bạn có thể đọc thêm bài "Tình trạng thừa cân ở mèo và cách giúp mèo giảm cân" tại đây.
Giúp mèo có lối sống khỏe mạnh
Dù chúng ta không thể kiểm soát hoàn toàn cuộc sống và tuổi thọ của mèo, nhưng có thể cung cấp một môi trường sống an toàn, lành mạnh và giàu tình cảm để gia tăng tuổi thọ cho chúng.
Mèo thường có vẻ ngoài lười biếng, nhưng điều này không có nghĩa là chúng không muốn tập thể dục khi có một môi trường tạo điều kiện cho sự vận động. Tập thể dục thường xuyên không chỉ cần thiết để giữ cho vật nuôi khỏe mạnh và còn khiến chúng hạnh phúc hơn. Các chuyên gia khuyến cáo mèo nên dành trung bình 30 phút để tập thể dục vừa phải mỗi ngày. Một trong những cách tốt nhất để mèo vận động là hãy dành một ít thời gian chơi với chúng. Đi bộ hoặc đuổi bắt sẽ giúp mèo tiêu hao năng lượng, kích thích tinh thần và hạn chế các hành vi phá hoại như cào đồ đạc và sàn nhà (5).
Khi mèo già đi, chức năng thần kinh của chúng có thể bị suy giảm. Tạo cơ hội cho mèo chơi, khám phá và tương tác giúp kích thích não bộ của mèo. Hầu hết mèo đều thích chơi với nhà cây, trụ cào móng, tìm kiếm đồ chơi trong nhà hoặc đùa nghịch với người chủ. Mối quan hệ giữa người và động vật mang lại lợi ích cho cả đôi bên, đồng thời giúp mèo có cảm giác tin cậy và an toàn hơn.
Chúng ta cũng cần để ý các dấu hiệu mèo bị bệnh và chủ động cho chúng đi thăm khám bác sĩ thú y thường xuyên. Mèo con nên được đưa đi khám nhiều lần vì cần bổ sung các loại vắc xin để đảm bảo hệ thống miễn dịch mạnh. Mèo trưởng thành cần thăm khám sức khỏe hàng năm để quan sát các dấu hiệu lâm sàng bất thường. Đối với mèo có tuổi (trên 7 tuổi), bạn nên đưa mèo đi khám định kỳ 6 tháng một lần và thực hiện các xét nghiệm như sàng lọc máu. Bạn có thể tìm hiểu thêm bài viết "Cách nhận biết mèo đang bị bệnh" tại đây.
Kỷ lục Guinness thế giới về con mèo già nhất đã thuộc về Creme Puff ở Texas với số tuổi lên đến 38 năm 3 ngày (6). Không biết chính xác vì sao Creme Puff sống lâu đến vậy, nhưng sự kết hợp giữa di truyền tốt, chế độ dinh dưỡng phù hợp, môi trường sống an toàn và sự chăm sóc yêu thương của chủ cũng có thể là những yếu tố quyết định giúp mèo sống lâu.
Comments