Trong những năm gần đây, khi nhận thức của giới trẻ đối với sức khỏe tinh thần ngày một tăng, "thực hành biết ơn" đã trở thành khái niệm không còn xa lạ. Rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh lòng biết ơn có tác động tích cực đến sức khỏe tinh thần, thể chất của mỗi cá nhân cũng như các mối quan hệ tình cảm. Không chỉ vậy, trao và nhận lời cảm ơn còn giúp các cặp đôi có đời sống tình dục viên mãn hơn. Hãy cùng LeLa Journal tìm hiểu cách lòng biết ơn tác động đến chuyện "thân mật" của các cặp đôi, cũng như thử thực hành những gợi ý để giúp bạn và nửa kia thêm mặn nồng nhé.
Lòng biết ơn là gì?
Nhắc tới "lòng biết ơn", mỗi chúng ta đều có thể đưa ra định nghĩa của riêng mình. Thậm chí, các chuyên gia trong mỗi lĩnh vực cũng sẽ có những góc nhìn khác nhau. Trong bài viết này, chúng ta chỉ tập trung vào định nghĩa lòng biết ơn theo thực hành lâm sàng - chính là cảm giác trân trọng mà một cá nhân dành cho những điều họ cho là có giá trị và ý nghĩa, như là biết ơn những nguồn lực trong cuộc sống, lòng tốt nhận được từ người khác, những ưu điểm của bản thân… (1).
Bạn có thể thấy biết ơn một đồ vật hữu hình hoặc thậm chí chỉ là một sự may mắn tình cờ xảy tới (2).
Lòng biết ơn có khả năng làm giảm căng thẳng, lo âu, cải thiện các vấn đề giấc ngủ… (3). Đồng thời, nghiên cứu cũng cho thấy lòng biết ơn có thể giúp con người vượt qua những giai đoạn khó khăn trong cuộc sống (4).
Trong tình yêu, lòng biết ơn đặc biệt quan trọng khi giúp xây dựng sự gắn kết và hài lòng. Mỗi cá nhân cảm thấy được trân trọng cũng sẽ có xu hướng trân trọng đối phương hơn. Đồng thời, sự biết ơn dành cho nửa kia cũng tăng mức độ thỏa mãn và cam kết của bản thân (5). Nhận được lời cảm ơn từ nhau cũng khiến các cặp đôi sẵn lòng giúp đỡ nhau hơn (6). Ngược lại, việc không nhận được sự biết ơn từ nửa kia sẽ làm giảm sự hài lòng trong mối quan hệ (7).
Đặc biệt, không chỉ tác động tích cực lên cảm xúc, lòng biết ơn còn có ích cho chuyện tình dục của các cặp đôi (8).
Lòng biết ơn giúp cải thiện đời sống tình dục như thế nào?
Cảm giác biết ơn của một người sẽ làm tăng sự thỏa mãn tình dục ở đôi bên, đồng thời giúp tăng mức độ tỉnh thức trong hôn nhân (9). Trong đó, tỉnh thức/chánh niệm là tiến trình tập trung quan sát hiện tại với tinh thần cởi mở, chấp nhận và không phán xét. Nghiên cứu cho thấy rằng tỉnh thức có tác động tích cực lên đời sống tình dục của các cặp đôi lẫn người độc thân (10).
Một nghiên cứu vào năm 2020 đã được đăng trên tạp chí Khoa học Tâm lý Xã hội và Tính cách (Social Psychological and Personality Science) với chủ đề "lòng biết ơn làm tăng động lực đáp ứng nhu cầu tình dục của bạn tình". Nghiên cứu này cho thấy rằng trao và nhận sự biết ơn sẽ khiến đôi bên càng sẵn lòng có thêm mong muốn thỏa mãn nhau trong chuyện chăn gối (11).
Nghiên cứu này gồm ba thực nghiệm được tiến hành trên các cặp đôi với nhiều xu hướng tính dục khác nhau, thuộc các chủng tộc đa dạng, từ da trắng, gốc Phi, gốc Á, Mỹ Latin… Mỗi thực nghiệm đều khảo sát mong muốn đáp ứng nhu cầu của bạn tình trong hai trường hợp là khi cảm thấy biết ơn đối phương và khi nhận được lời cảm ơn từ đối phương.
Kết quả cho thấy rằng, nhận được lời cảm ơn từ nửa kia sẽ khiến người ta sẵn lòng thỏa mãn nhau hơn khi ân ái, bởi cảm giác được trân trọng khiến họ có những cảm xúc tích cực về bản thân và hài lòng hơn trong mối quan hệ.
Cùng lúc đó, lòng biết ơn dành cho đối phương, cả trong tình dục lẫn đời sống hằng ngày, sẽ khiến người ta có mong muốn duy trì tình cảm hơn, từ đó gia tăng động lực đáp ứng nhu cầu của bạn tình (11). Cần lưu ý rằng thỏa mãn nửa kia không đồng nghĩa với việc phớt lờ nhu cầu của bản thân, mà ngược lại, cả hai cần tôn trọng sự an toàn và ranh giới cá nhân của nhau. Nghiên cứu cho thấy việc sẵn lòng đáp ứng nhu cầu của bạn tình góp phần làm tăng mức độ thỏa mãn tình dục của cả hai (12).
Đặc biệt, lòng biết ơn còn có thể là "cứu cánh" cho đời sống tình dục của những người có xu hướng gắn bó lo âu (anxious attachment). Bởi họ thường bất an và tìm kiếm sự công nhận trong mối quan hệ, nên việc nhận được sự biết ơn sẽ giúp họ cảm thấy thỏa mãn và gắn kết hơn với nửa kia khi thân mật (13).
Ứng dụng lòng biết ơn để giữ lửa tình yêu
1. Nói "cảm ơn" khi bạn thật sự thấy biết ơn
Nghiên cứu cho thấy lòng biết ơn chỉ có tác động tích cực lên mối quan hệ khi lời cảm ơn xuất phát từ cảm xúc thật, nhằm đáp lại những gì người kia đã trao ra (14). Vì thế, bạn không cần "miễn cưỡng" nói cảm ơn mỗi ngày. Thay vào đó, hãy học cách ghi nhận điểm tốt của đối phương, dù là những điều thường nhật, như làm việc nhà cùng nhau, cho đến những điều tưởng chừng hiển nhiên khi làm tình, như là dành nhiều thời gian cho màn dạo đầu, tốn nhiều công phu để học hỏi và chuẩn bị "trò" mới…
Đồng thời, đừng quên nói cảm ơn hoặc bày tỏ sự trân trọng cho những hành động mà bạn thật sự tán thưởng. Các cuộc trò chuyện sau khi ân ái là cơ hội tốt để cả hai cùng tổng kết lại những điều mình thích và muốn nửa kia tiếp tục thực hiện. Bởi lẽ, đây là lúc đôi bên đều cảm thấy thư giãn và được gắn kết với đối phương hơn.
2. Trân trọng sự biết ơn của nửa kia
Đôi khi, đối phương có thể vô cùng biết ơn bạn, nhưng lại không biết làm sao bày tỏ. Nếu điều đó khiến bạn hiểu lầm rằng đối phương không trân trọng mình, thì không riêng gì bạn, mà cả hai đều sẽ bị tổn thương (15). Vì thế, ngoài việc thể hiện sự biết ơn dành cho nửa kia, chúng ta cũng cần học cách ghi nhận sự biết ơn mà họ dành cho mình, dù biểu hiện của họ có "vụng về" đến mấy.
Ngôn ngữ tình yêu "trên giường" của cả hai có thể không giống nhau. Chẳng hạn, một người có thể đặc biệt thích "dirty talk" và người còn lại thường thể hiện tình cảm bằng những hành động như vuốt ve hoặc thỏa mãn tưởng tượng tình dục của đối phương thay vì dùng lời nói.
3. Tìm đến trị liệu cặp đôi khi cần thiết
Một nghiên cứu năm 2023 cho thấy thực hành biết ơn không có tác động lên sự thỏa mãn tình dục của người thuộc kiểu gắn bó né tránh (avoidant attachment) (16), bởi họ thường gặp khó khăn trong việc cảm nhận hoặc thể hiện sự biết ơn với nửa kia và xem những hành động biết ơn là mối đe dọa đối với sự độc lập của bản thân. Các chuyên gia gợi ý rằng việc kết hợp thực hành biết ơn vào trị liệu cặp đôi trong những trường hợp này có thể giúp nâng cao sự gắn kết trong mối quan hệ (17), qua đó cải thiện đời sống tình dục của cặp đôi.
4. Biết ơn theo cách riêng của bạn
Một nghiên cứu đã cho thấy phần lớn mọi người thích viết lời cảm ơn ai đó vào nhật ký hơn thay vì trực tiếp gửi thư, bởi họ tin rằng việc viết thư khó thực hiện hơn (15). Vì thế, nếu bạn ngại nói trực tiếp với đối phương, có thể thử bắt đầu bằng việc viết lời cảm ơn và giữ trong nhật ký, hoặc bất cứ hình thức nào khiến bạn thấy thực sự thoải mái như nhắn tin, viết email, giấy nhắn... Thậm chí, bạn có thể dùng hành động thay cho lời nói, chẳng hạn tặng quà, ôm hôn hoặc giúp đỡ đối phương.
Các cặp đôi cũng có thể viết "nhật ký giường chiếu" như một cách để cùng nhìn lại và ghi nhớ những điều đôi bên hài lòng về nhau khi làm tình, thậm chí là những tưởng tượng, mong đợi, hoặc những điều đối phương có thể cải thiện.
Sau một thời gian tương tác với nửa kia, chúng ta có thể tìm được cách thể hiện sự biết ơn phù hợp. Chẳng hạn, một người có thể nhận ra rằng bạn tình của mình cần khoảng 30 giây - một phút để thở sau khi vừa kết thúc một màn yêu cuồng nhiệt. Sau đó, người này có thể để bạn tình dựa đầu vào ngực hoặc vai mình trong khoảng nghỉ ngắn này.
5. Phát triển lòng biết ơn trong đời sống cá nhân
Biết ơn là một cảm xúc tốt đẹp, đặc biệt là khi nó góp phần giúp bạn có đời sống tình cảm và tình dục viên mãn. Vậy tại sao ta không khuyến khích nửa kia cùng lan tỏa cảm xúc này đến cả những phương diện khác trong cuộc sống? Thói quen biết ơn trong tình yêu sẽ giúp việc thực hành biết ơn của từng người dễ dàng hơn, từ đó tạo ra tác động toàn diện lên cuộc sống của cả hai cũng như nâng cao chất lượng mối quan hệ.
Comments